Frederika wordt geboren in een bekende Joodse familie in Winsum op 6 september 1874. Haar vader is borstelmaker Izaäk Goldsmith, (Obergum gem. Winsum 3 oktober 1838 – Obergum gem. Winsum 19 november 1918). Hij staat ook bekend als de rebbe van Winsum. Haar moeder is Saartje de Vries (Veendam, 30 augustus 1843 – Groningen, 27 augustus 1907). Het gezin telt 8 kinderen, helaas overlijdt het enige jongetje, genaamd Filippus, al na 4 maanden op 13 november 1869 in Winsum.
Frederika gaat als jonge vrouw naar de stad Groningen om er te wonen en werk te vinden. Ze is niet getrouwd en gaat aan de slag als huishoudster. Op 9 juli 1928 wordt Frederika ingeschreven in de gemeente Leeuwarden als huishoudster van de weduwe J. Dwinger. Ze blijft daar niet lang want op 16 mei 1929 keert ze terug naar Groningen. Ze bevindt zich nog steeds in deze stad tijdens de inval van de Duitsers in mei 1940. Haar laatst bekende adres daar is Rabenhauptstraat 27. Op 9 april 1943 is zij in Kamp Vught gevangen gezet, ze is dan 68 jaar oud. Vervolgens wordt zij op 8 mei naar Westerbork overgebracht. Al snel daarna op 11 mei 1943 wordt zij naar Sobibor getransporteerd. Daar is zij na aankomst vermoord op 14 mei 1943.
Van de 6 dochters van het gezin Goldsmith waren er in de oorlogsjaren nog 5 in leven. Ze zijn allemaal vermoord in Auschwitz of Sobibor.
Op haar geboorteakte wordt de naam van Frederika met een “C” geschreven. Later wordt op al haar documenten haar naam met een “K” geschreven. Daarnaast zijn er 2 kaarten van de Joodse Raad aangemaakt waarvan één met een verkeerde naam (Goldschmidt) en geboortedatum (06-12-1975). Op de 2e kaart staat haar achternaam juist vermeld met daaronder beide geboortedata.
In het Zuiderzee museum in Enkhuizen is een borstelmakerij te bezichtigen. Dit was de winkelwerkplaats van Frederika’s tante Roos. Een laatste nog tastbare herinnering aan het borstelmakersvak van de familie Goldsmith uit Winsum.
Project: Deze persoon maakt deel uit van het project “Elke naam telt”. Heeft u aanvullende informatie dan wordt het zeer op prijs gesteld indien u die wilt delen en ter beschikking stelt voor het project. U kunt e.e.a. melden per e-mail aan Robert Mulder via info[at]robertmulder.nl.
Adres: Rabenhauptstraat 27
Geadopteerd door: Hans en Ton de Preter
Bronnen:
Alle Friezen
Arolsen Archives
Delpher
Groninger Archieven
Hans en Ton de Preter
Joods Monument
Robert Mulder
Illustraties:
Arolsen Archives
Gepubliceerd:
03-02-2022