Arent Gans

Arent GansArent Gans wordt geboren op 7 maart 1895 in Farmsum gem. Delfzijl en is een zoon van Simon Gans (Vreeswijk, 4 juni 1855 – Delfzijl, 12 januari 1919) en Gelle Goudsmit (Delfzijl, 23 september 1857 – 17 maart 1926). Arent verhuist op 20 maart 1905 samen met de rest van het ouderlijk gezin Gans vanuit Delfzijl naar Amsterdam om op 23 juni 1905 alweer terug te keren naar Delfzijl.

Hij trouwt in 1921 met Kornelia Visser geboren op 25 juli 1888 in Greetsiel, Duitsland, dochter van Feike Visser en Anna Doedes. Het stel gaat in Emden, Duitsland wonen. Hier krijgen zij 2 kinderen:
Simon Levi Gans geboren 26 oktober 1922, van beroep elektricien.
Ludwig Gans geboren 19 september 1926.

Arent is net als een aantal van zijn broers firmant bij het familiebedrijf S. Gans en Zn. en daarnaast heeft hij een antiekzaak in Emden. Op 1 januari 1928 treedt hij uit als mede-eigenaar van het familiebedrijf.

Het gaat jammerlijk niet goed met de geestelijke gezondheid van Arent en op 27 oktober 1924 wordt hij voor het eerst opgenomen in de Joodse psychiatrische inrichting ‘Het Apeldoornsche Bosch‘. Wat hem mankeert is niet te achterhalen. In het voorjaar van 1926 wordt hij uit de inrichting ontslagen. Op 20 juni 1932 is zijn toestand echter dermate achteruit gegaan dat hij weer opgenomen moet worden. Hij komt onder behandeling van psychiater Christiaan Henri Simons. De dochter van deze arts kwam in het bezit van een album dat haar vader bewaard heeft met daarin bijzondere tekeningen die Arent heeft gemaakt in de jaren 1937-1938.
Mevrouw Simons heeft dit album overgedragen aan het CODA Archief. Daar is het gedigitaliseerd en als online fotoboek hier te bekijken. In dit boek bevindt zich ook een briefje van Arent ter herinnering aan het bezoek van zijn broer Samuel. Arent ondertekent zijn werk steeds met ‘Siemon Arent Maijur Laukies Gans, gevolgd door ‘112’.


Over Arent Gans – Omroep Gelderland

Op 11 augustus 1937 vlucht de vrouw van Arent, zoals zoveel Joden in Duitsland, vanuit Emden met de kinderen naar Nederland waar ze gaat wonen in het pand aan de Westerkade 13 te Groningen. Hier is sinds 1 augustus 1937 Antiekhuis Gans gevestigd. Vaak wordt aangenomen dat Kornelia deze zaak geopend heeft na haar terugkeer in Nederland. Deze aanname wordt waarschijnlijk gedaan omdat zij en Arent in Emden ook een antiekzaak hadden. Volgens het handelsregister staat deze zaak echter onder het beheer van de hoofdzetel van de firma S. Gans en Zonen in Delfzijl en zijn de eigenaren van dit bedrijf Lion Gans, Meijer Gans, Samuel Gans en Aäron de Vries. Arent en Kornelia worden nergens genoemd in het handelsdossier van Antiekhuis Gans. Samuel Gans had in Delfzijl ook al een goedlopende meubel- en antiekzaak. Waarschijnlijk was Kornelia wel in een andere hoedanigheid betrokken bij deze zaak. In mei 1939 verhuist Kornelia met haar zoons naar het naastgelegen pand aan de Westerkade 12 waar ook Antiekhuis Gans naartoe verhuist.

Arent wordt samen met de andere ruim 1200 patiënten en sommige personeelsleden van ‘Het Apeldoornsche Bosch’ op 22 januari 1943 onder gruwelijke omstandigheden gedeporteerd naar Auschwitz waar hij direct na aankomst op 25 januari 1943 vermoord wordt. Arent komt voor op de ‘Namenlijst‘ van ‘Het Apeldoornsche Bosch‘.

Kornelia en haar zoons worden begin oktober 1942 met talloze andere Joodse Groningers gesommeerd op weg te gaan naar Westerbork. Op 23 oktober 1942 wordt ze op transport gezet naar Auschwitz. Kornelia wordt direct na aankomst op 26 oktober 1942 vermoord wordt.
Zoon Simon Levi wordt vermoord in Gross-Rosen op 7 februari 1945.
Zoon Ludwig wordt vermoord in Midden-Europa op 31 maart 1944.


Bronnen:
Arolsen Archives
CODA Archief
Groninger Archieven
Het Apeldoornsche Bosch
Omroep Gelderland
Stadsarchief Amsterdam

Illustraties:
CODA Archief
Groninger Archieven

Video:
Omroep Gelderland

Gepubliceerd:
12-06-2023