Hugo Benima

Hugo Benima wordt geboren op 4 februari 1898 in Bunde, Duitsland als zoon van Mozes Benima (Nieuweschans, 24 december 1855 – Winschoten, 19 november 1936) en Friederike Levie (Sengwerden, Duitsland, 18 september 1854 – Amsterdam, 2 januari 1943).

Hugo gaat in Stadthagen naar de middelbare school en in 1915 vertrekt hij naar het Duitse Meppen voor werk. In 1917 keert hij terug naar Bunde. Kort daarna moet hij naar Arnhem zijn vertrokken, want het stadsarchief vermeldt dat hij in december 1918 vanuit Arnhem weer terugkeert naar Bunde. Dit komt overeen met een vermelding van een Hugo Benima in het militieregister van Amsterdam die precies in die periode in Arnhem gelegerd is. Omdat er geen geboortedatum en/of plaats genoemd wordt kan niet met zekerheid vastgesteld worden dat het om een en dezelfde persoon gaat.

Hugo trouwt met Else Kamp, (Elberfeld, Duitsland, 6 december 1902) die in 1923 vanuit Elberfeld naar Bunde komt. Op 13 mei 1924 wordt hun zoon Manfred geboren in Bunde. In 1925 vertrekt het gezin naar Elberfeld om uiteindelijk te verhuizen naar Winschoten. In 1935 wordt op naam van, de in Winschoten wonende, Hugo Benima aan de Visschersdijk 27, een bedrijf in etalage-artikelen ingeschreven in het handelsregister van Veendam. Hier wordt het in 1936 alweer uitgeschreven wegens vertrek naar Groningen, waar het bedrijf in het handelsregister opgenomen wordt als handel in etalage- en reclameartikelen aan de Jozef Israëlstraat 16a.

In Groningen verzorgt Hugo o.a. de Hebreeuwse letters van de Joodse teksten aan de wanden en de arke in het gebouw van de nieuwe jeugdsjoel in de Folkingedwarsstraat. In april 1940 verhuist het gezin naar de Westerkade 13 waar Hugo ook zijn bedrijf vestigt, hij wordt waarschijnlijk geholpen door zijn zoon Manfred. In januari 1941 moet hij het bedrijf helaas gedwongen opheffen vanwege de maatregelen van de bezetter.

Op 8 september 1939 komen 2 vluchtelingetjes met een kindertransport uit Duitsland aan in Groningen. Het gaat om Adolf Abraham Moses Neis, (09-01-1929) en zijn zusje Sabine Neis (06-12-1927). Hun laatst bekende adres in Duitsland is in Keulen aan de Agrippastr. 50. Hun vader Aron Neis (geb. Jaroslaw, Poland, 21-09-1893) is koopman in lingerie en uitgezet naar Polen. Hun moeder is Ida Ostro en reeds overleden. Samen verblijven de kinderen sinds 29 maart 1939 op diverse adressen in Rotterdam. Na aankomst in Groningen op 8 september 1939 wordt Sabine ondergebracht bij de familie Magnus aan de Kranenweg 75 en wordt Adolf Abraham Moses opgenomen in het gezin van Hugo Benima.

Als de Joodse mannen in Groningen opgeroepen worden voor de werkkampen komen vader en zoon Benima samen terecht in Twilhaar.

Manfred Benima (man in wit shirt, derde rij van onder)
Hugo Benima is de man rechts achter Manfred
Foto © Historische Kring Hellendoorn Nijverdal, collectie H. de Leeuw

Hugo en Manfred worden begin oktober 1942 overgebracht naar Westerbork. Hugo wordt op 5 februari 1945 in Oranienburg om het leven gebracht. Zijn vrouw Else Kamp wordt samen met Adolf Abraham Moses Neis op 5 november 1942 in Auschwitz vermoord. Hun zoon Manfred is op 28 februari 1943 vermoord in Auschwitz. Sabine Neis wordt vermoord in Auschwitz op 10 december 1943.


Bronnen:
Alex Alferink en Jan Fikken
Arolsen Archives
Delpher.nl
Dokin (Duitse Oorlogskinderen In Nederland)
Groninger Archieven
Joods Monument – Aline Pennewaard
Nieuwsblad van het Noorden
Stadsarchief Amsterdam – Militieregisters

Illustraties:
Arolsen Archives
Groninger Archieven
© Historische Kring Hellendoorn Nijverdal, collectie H. de Leeuw
Nieuwsblad van het Noorden

Gepubliceerd:
13-09-2021